#22 Onevenredige boetes voor vakantieverhuur door gemeente Amsterdam

Onevenredige boetes voor vakantieverhuur door gemeente Amsterdam

Voor vakantieverhuur in Amsterdam gelden strenge regels. Als je je niet houdt aan de voorwaarden voor tijdelijke verhuur, kan je een flinke boete krijgen. De gemeente Amsterdam houdt goed toezicht en handhaaft wanneer nodig. Echter, het plan van aanpak van de gemeente Amsterdam is de laatste jaren zodanig streng geworden dat de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: de Afdeling) vorige maand (21 augustus 2024) heeft geoordeeld dat het boeteregime onevenredig is. De boetetabel van de gemeentelijke huisvestingsverordening is daarom onverbindend verklaard.

Waar gaat de zaak over?

Huurster huurt een woning met een oppervlakte van 153 m2, bestaande uit drie bouwlagen en zeven kamers. Op het adres staan drie personen ingeschreven, waaronder huurster. Huurster heeft een vergunning voor vakantieverhuur. Via Airbnb wordt de woning voor verhuur aangeboden. Alles lijkt hiermee conform de regels te gaan. Echter, via Airbnb blijkt dat de woning aan 6 personen wordt verhuurd terwijl uit de voorwaarden van de vergunning volgt dat huurster de woning aan maximaal 4 personen mag verhuren. De gemeente Amsterdam legt huurster daarom een boete op van € 11.600 wegens het in strijd handelen met de voorwaarden uit de vergunning.

Oordeel van de rechtbank Amsterdam

De rechtbank overweegt dat niet in geschil is dat huurster een vergunning heeft voor vakantieverhuur. Ook is niet in geschil dat zij een overtreding heeft begaan en dat het college bevoegd is een boete op te leggen. Wel in geschil is of het college de boete had moeten matigen.

De rechtbank Amsterdam oordeelt dat de boete van € 11.600 inderdaad te hoog is in verhouding met de beperkte ernst van de overtreding. De rechtbank neemt hierin mee dat de overschrijding van 1 of 2 personen geen grote overtreding is. Daarbij is van belang dat er geen klachten zijn binnengekomen van omwonenden. Al met al verlaagt de rechtbank de boete met 25% waardoor er een boete van € 8.700 overblijft. Echter, huurster vindt de boete nog steeds te hoog en gaat tegen de uitspraak van de rechtbank in hoger beroep bij de Afdeling.

Oordeel van de Afdeling

Huurster betoogt dat het boeteregime uit de Huisvestingsverordening van de gemeente Amsterdam in strijd is met de Huisvestingswet 2014 omdat het boeteregime geen differentiatie bevat met betrekking tot de aard, omvang en verwijtbaarheid van de overtreding, noch met het feit of de overtreding al dan niet bedrijfsmatig is begaan. Tevens betoogt huurster dat het boeteregime in strijd is met het evenredigheidsbeginsel.

De Afdeling stelt vast dat er in het boeteregime inderdaad niet voldoende wordt gedifferentieerd. Dit blijkt uit het feit dat er enkel wordt gedifferentieerd naar type overtreding en bijvoorbeeld niet ook een onderscheid wordt gemaakt tussen woningonttrekking met of zonder een bedrijfsmatig karakter, of differentiatie in de omvang van de specifieke overtreding of bij recidive. Dit klemt temeer omdat het algemene niveau van boetes in Amsterdam al hoog is. Burgers die per ongeluk of slechts een enkele keer een regel overtreden, worden daarom onterecht meteen geconfronteerd met een hoge boete, terwijl de ernst en omvang van de overtreding die hoge boete niet rechtvaardigt.

De Afdeling legt de gemeenteraad op dat het een nieuw boeteregime moet vaststellen dat recht doet aan het evenredigheidsbeginsel. Daarbij stelt de Afdeling dat in dit geval een boete van 25% van het originele boetebedrag passend en geboden is. Huurster dient daarom € 2.900 te betalen.

En nu?

Ondanks deze uitspraak blijft de gemeente Amsterdam op dit moment boetes uitdelen voor illegale vakantieverhuur. Overtreders dienen namelijk niet te profiteren van een boetestop, aldus de gemeente. Wethouder Dirk de Jager verdedigt deze keuze door te stellen dat de Raad van State slechts de boete in één specifieke zaak te hoog vond. Volgens hem betekent dit niet dat de gehele boetetabel ongeschikt is. Wel verlaagt de gemeente de boetes van € 11.600 naar € 2.900 wanneer er geen bedrijfsmatig karakter bij de overtreding komt kijken. Bij bedrijfsmatige verhuur blijft de boete op het oorspronkelijke bedrag staan. Het is maar de vraag of de wethouder hier gelijk heeft. De boetetabel is immers onverbindend verklaard. Wat voor consequenties dit heeft is nog niet bekend. Deze week vergadert de gemeenteraad over de uitspraak van de Afdeling en een nieuwe boetetabel.

Wordt vervolgd…

Door Noa Visser