#31 ‘Doorstroomoffensief Passend Wonen’ in Amsterdam
‘Doorstroomoffensief Passend Wonen’ in Amsterdam:
doorstroom, doorstroom, doorstroom naast bouwen, bouwen, bouwen?
Dat Amsterdam te maken heeft met een enorme wooncrisis is inmiddels iedereen wel bekend. Bouwen, bouwen, bouwen is volgens velen de oplossing voor deze crisis. Echter, nieuwbouw alleen kan de vraag naar passende woningen niet bijhouden. De wethouder Volkshuisvesting van de gemeente Amsterdam komt daarom met het ‘Doorstroomoffensief Passend Wonen’. Het offensief moet zorgen voor betere benutting van de huidige woningvoorraad, door doorstroom naar passende woonruimte te bevorderen, aldus de wethouder.
Veel Amsterdamse huishoudens wonen nu niet in een woning die past bij hun levensfase, financiële situatie of zorgbehoeften. Het gevolg daarvan is dat kinderen opgroeien in een woning die te klein is of dat ouderen vastzitten in een woning waar zij de bovenverdieping niet meer kunnen gebruiken of die onnodig groot is. Momenteel zijn de doorstroommogelijkheden schaars, waardoor de woonruimtevoorraad inefficiënt wordt gebruikt.
Doorstroom makkelijker maken zou volgens de wethouder moeten leiden tot beter gebruik van schaarse woningen. Eén verhuizing kan er al voor zorgen dat meerde huishoudens kunnen doorstromen naar een meer passende woning. Bijvoorbeeld: een oudere Amsterdammer die doorstroomt naar een passende ouderenwoning, laat een eengezinswoning achter waar een gezin in kan gaan wonen die in een te kleine woning woont. Dat gezin laat vervolgens een woning achter die passend is voor een jong stel. Zodoende is er een verhuisketen ontstaan, met als gevolg dat meerdere huishoudens passender wonen.
De vraag is natuurlijk wel: wat is passend? Dat hangt af van een aantal factoren. Allereerst moet een woning fysiek passend zijn. De grootte van de woning moet in verhouding staat tot de grootte van het huishouden. Ten tweede moeten de woonlasten in verhouding zijn met het inkomen. Tot slot is de levensloopbestendigheid van een woning van belang. Dit klinkt allemaal vanzelfsprekend, maar in praktijk blijkt dat het vinden van een passende woning vaak een uitdaging is.
Huurders die groter wonen dan dat nodig is of huurders die scheefwonen, kunnen uiteraard niet gedwongen worden om te verhuizen. De maatregelen die de wethouder voorstelt zijn er daarom onder andere op gericht om hen te verleiden naar een passende woning te verkassen. Er bestaan momenteel al regelingen die hiervoor zouden moeten zorgen, maar in praktijk lijken die weinig zoden aan de dijk te zetten. De maatregelen die door de wethouder worden voorgesteld met het Doorstroomoffensief Passend Wonen en wél daadwerkelijk voor doorstroom moeten zorgen zijn onder andere de volgende.
Uitbreiding van Verhuisregeling ‘Van Groot naar Beter’
De verhuisregeling ‘Van Groot naar Beter’ richt zich op huishoudens die niet passend wonen en daarom hun huidige sociale huurwoning willen verlaten. Huishoudens die gebruik maken van deze regeling krijgen voorrang bij het zoeken van een nieuwe woning. Daarnaast behouden zij de huurprijs van hun huidige woning, indien de huurprijs van een nieuwe woning hoger ligt. Zodoende vormt een hogere huurprijs van de nieuwe woning geen belemmering voor verhuizing. Ook kunnen zij op basis van deze regeling een verhuisvergoeding ontvangen, zodat ook het financiële aspect van een verhuizing minder beletsel vormt om te verhuizen.
Deze al bestaande regeling wordt in het kader van het doorstroomoffensief uitgebreid, om verhuizen voor deze doelgroep nog aantrekkelijker te maken. Er zal meer maatwerk worden toegepast als het gaat om de eisen aan de woning die wordt achtergelaten. Gevolg daarvan is dat meer huishoudens in aanmerking voor de regeling. Tevens wordt er meer direct bemiddeld bij een verhuizing. Daarbij moet worden gedacht aan het ondersteunen van ouderen die de digitale systemen niet machtig zijn bij het zoeken van woning.
Een deel van deze aanpassingen zal worden vastgelegd in de Huisvestingsverordening Amsterdam 2026.
Nieuwe subsidieregeling ‘Passend Wonen’
Zoals hierboven al beschreven bestond er al een mogelijkheid om een verhuisvergoeding aan te vragen op basis van de regeling ‘Van Groot naar Beter’. Echter, deze regeling geldt enkel voor huishoudens die verhuizen van een sociale huurwoning naar een andere sociale huurwoning binnen Amsterdam. Om een grotere groep te bereiken wordt in het kader van het doorstroomoffensief de subsidieregeling ‘Passend Wonen’ geïntroduceerd.
Deze subsidieregeling zal gelden voor huishoudens die willen verhuizen naar een woning buiten Amsterdam of naar een middenhuurwoning, vrije sectorwoning of een koopwoning. Zodoende wordt een grotere groep huishoudens gestimuleerd om te verhuizen.
Woningruil makkelijker maken
Hoewel al langer bekend is dat het ruilen van woningen ervoor kan zorgen dat meer huishoudens passend wonen, loopt een ruil vaak spaak omdat mensen stuiten op de ingewikkelde regels van woningcorporaties en andere verhuurders omtrent woningruil. Dit maakt dat een woningruil nog niet vaak genoeg tot stand komt.
De wethouder wil met het doorstroom offensief daarom ook de regels omtrent woningruil harmoniseren. Een concreet plan hiervoor ontbreekt nog, maar daar wordt aan gewerkt.
Doorstroomcoaches in voor verhuisondersteuning
Om de verhuisketens daadwerkelijk op gang te brengen wil de gemeente Amsterdam doorstroomcoaches inzetten. Deze coaches zullen huishoudens ondersteunen bij het verhuizen naar een meer passende woning.
Het gaat daarbij niet enkel om hulp bij het vinden van een woning, maar ook om hulp bij andere zaken die bij een verhuizing komen kijken. Daarbij moet worden gedacht aan het regelen van de verhuizing zelf en het aanvragen van de verhuisvergoeding.
Versterken samenwerking in de regio
Nu veel verhuizingen ook regionaal plaatsvinden, is het van belang om de samenwerking in de regio te versterken, aldus de wethouder. Er zal meer met regiogemeenten worden gesproken over doorstroommogelijkheden en afspraken worden gemaakt over uitwisseling.
Er moet immers ook aandacht zijn voor huishoudens die naar buiten Amsterdam willen verhuizen, zodat juist binnen Amsterdam de verhuisketen wordt opgestart. Daarbij zal vooralsnog sprake zijn van maatwerk, afhankelijk van de behoefte van de woningzoekende.
Kortom, het Doorstroomoffensief Passend Wonen zou verhuizen voor bepaalde doelgroepen aantrekkelijker moeten maken. Hoe meer huishoudens verhuizen uit een niet-passende woning, hoe meer huishoudens uiteindelijk wel passend kunnen wonen.
Of het doorstroomoffensief daadwerkelijk zal bijdragen aan een oplossing van de woningcrisis in Amsterdam zal uiteraard nog moeten blijken, maar als het daadwerkelijk zorgt voor betere benutting van de huidige woonruimtevoorraad dan is dat op zijn minst een hoopvolle ontwikkeling.
Wordt vervolgd!
Door Lisa-Bobbie Kamp
